ఢిల్లీలో చోటుచేసుకున్న బాంబ్ పేలుడు ఘటన దేశవ్యాప్తంగా భయాందోళన కలిగించింది. కానీ, ఈ ఘటనను కేవలం ఒక ప్రమాదం లేదా యాదృచ్ఛిక దుర్ఘటనగా చూడడం సరైన దృష్టికోణం కాదు. పోలీసులు, నిఘా సంస్థలు గత కొంతకాలంగా పలు ప్రాంతాల్లో పెద్ద ఎత్తున పేలుడు పదార్థాలను స్వాధీనం చేసుకుంటూ, పాత నెట్వర్క్లను ఛేదిస్తూ ఉన్నారు. ఈ పరిణామం ఒక దిశలో సూచిస్తోంది. భద్రతా వ్యవస్థలు సరిగ్గా పని చేస్తున్నాయని, కాని ఉగ్రవాద మూలాలు దేశంలో చొరబడిన విధానం ఇంకా పూర్తి స్థాయిలో వెలుగులోకి రాలేదు. ముఖ్యంగా ఫరీదాబాద్లో భారీ పేలుడు పదార్థాల గిడ్డంగి బయటపడటం, అలాగే కొంత పదార్థం ఢిల్లీకి తరలించబడటం యాదృచ్ఛికం కాదు. ఇది క్రమబద్ధమైన బదిలీ అయి ఉండొచ్చు, కానీ అదే సమయంలో స్లీపర్ సెల్స్లో అప్రమత్తత మొదలైన సంకేతమూ కావచ్చు.
అదే నెట్వర్క్, కొత్త పద్ధతులు: ఈ కేసులో అత్యంత ఆసక్తికరమైన విషయం, పుల్వామా ఉగ్రదాడి ఘటనతో ఉన్న సంబంధం. పేలుడు చోటుచేసుకున్న వాహనానికి, పుల్వామాలో అరెస్టైన నెట్వర్క్ సభ్యులతో లింక్లు ఉన్నట్లు ఆధారాలు వెలుగుచూశాయి. ఇది సూచిస్తోంది, పాత నెట్వర్క్ పూర్తిగా నిర్వీర్యం కాలేదు, కేవలం రూపం మార్చుకుంది అంతే. కారు అమ్మకం చుట్టూ ఉన్న అనుమానాలు కూడా అదే దిశగా చూపుతున్నాయి. పాత యజమాని ఏడాది క్రితం అమ్మేశానని చెబుతున్నా, అంత పెద్ద స్థాయిలో పేలుడు పదార్థాలను నిల్వ చేయడానికి అంత సమయం అవసరమవుతుంది. యజమాని నిజంగా అమాయకుడే అయితే, వాహనాన్ని ఎవరికీ అమ్మాడు, ఆ పరిచయం ఎలా ఏర్పడింది, ఆ డీల్ వెనుక ఉన్న మూడో వ్యక్తి ఎవరు అనే అంశాలు తప్పక ధృవీకరించాల్సినవి. ఈ వివరాలు బయటకు వస్తే, ఉగ్రవాదం వెనుక ఉన్న ‘ఇన్ల్యాండ్ ఫేసెస్’ అంటే దేశీయ సహకార వర్గాలు కూడా బయటపడే అవకాశం ఉంది.
పేలుడు పదార్థాల రవాణా వెనుక తక్షణ ప్రతిస్పందన: ఫరీదాబాద్ దాడి తరువాత ఢిల్లీలోని స్లీపర్ సెల్స్ భయాందోళనలో పడ్డాయి. నిఘా సంస్థల దాడులు పాయింట్-టు-పాయింట్ స్పష్టతతో జరగడం, వారి కదలికలను పూర్తిగా కంట్రోల్లోకి తెచ్చింది. ఈ నేపథ్యంలో వారు తమ పేలుడు పదార్థాలను వెంటనే తరలించాలని నిర్ణయించుకున్నారు. ఇది ఒక ‘డ్యామేజ్ కంట్రోల్’ ఆపరేషన్ అయి ఉండొచ్చు. ముఖ్యంగా CCTV ఫుటేజ్లో కనిపించిన వాహనం రెండు నుంచి మూడు గంటలపాటు పార్కింగ్లో ఉండటం ఆందోళన కలిగిస్తోంది. ఆ సమయంలో వాహనంలో పేలుడు పదార్థాలు ఇప్పటికే లోడ్ అయ్యి ఉండవచ్చని అనుమానం. ఇది స్పష్టంగా ప్రణాళికాబద్ధ చర్యగా కనిపిస్తోంది , లేదా ఆత్మహత్యా దాడి కోసం సిద్ధమవుతున్న ఉగ్రవాది నాయకుడి ఆదేశాల కోసం ఎదురు చూసి ఉండవచ్చు. ఆ వాహనంలో ఉన్నవారు “సహాయకులు” మాత్రమే అయి ఉండొచ్చు; వారు పూర్తిగా ఆత్మహత్యా మిషన్లో పాల్గొనని పరిస్థితుల్లో, ఒక నాయకుడు వారిని ఉపయోగించి చివరికి అందరినీ నశింపజేసిన అవకాశమూ ఉంది.
సూత్రం ఒక్కటే “ద్రోహానికి స్థలం లేదు”: ఉగ్రవాద నెట్వర్క్లలో నమ్మకం అనే పదానికి విలువ తక్కువ. “Need to Know Basis” పద్ధతిలో పనిచేసే ఈ గ్రూపుల్లో, ప్రతి సభ్యుడు తనకు అప్పగించిన పనికి మించి ఏ సమాచారాన్నీ తెలుసుకోరు. ఫరీదాబాద్ దాడి తరువాత, ఢిల్లీలోని నెట్వర్క్ సభ్యులు తమ వివరాలు బయటపడే ప్రమాదం ఉన్నట్లు గ్రహించారు. అలాంటి పరిస్థితుల్లో నాయకుడు లేదా ఆత్మహత్యా దాడికి సిద్ధమైన సభ్యుడు, తమను పట్టుకునే అవకాశం ఉన్న వారిని కూడా చంపి ఉండవచ్చు. దీనివల్ల సమాచార లీక్ జరగదు. ఇది నెట్వర్క్లో “క్లీన్ ఎగ్జిట్”గా పరిగణిస్తారు, అంటే ఒక బాంబర్ తనతో పాటు అన్ని రహస్యాలను కూడా తుడిచిపెట్టేస్తాడు. ఈ పద్ధతి పాకిస్తాన్ ఐ.ఎస్.ఐ శిక్షణా మాడ్యూల్లలో తరచుగా ఉపయోగించబడుతుందని పూర్వ అనుభవాలు సూచిస్తున్నాయి.
ప్రమాదం కాదు, పథకం ప్రకారమే: ఈ పేలుడు యాదృచ్ఛికం కాదు. కొంతమంది దీన్ని బాంబు సిద్ధం చేస్తుండగా జరిగిన ప్రమాదం అంటున్నారు, కానీ అది వాస్తవానికి సరిపడదు. ఎందుకంటే, ఈ రకమైన పేలుడు పదార్థాలు ట్రిగ్గర్ లేకుండా పేలవు. అంటే, ఎవరో ఉద్దేశపూర్వకంగా ట్రిగ్గర్ను యాక్టివేట్ చేశారు. ఇది స్పష్టంగా సూచిస్తోంది, ఇది ఒక ప్రణాళికాబద్ధ చర్య. దాడి స్థలం ఎంపిక, సమయం, కారు పార్కింగ్ కోణం, మొత్తం వ్యవహారం పరిశీలిస్తే, ఇది “ఎమర్జెన్సీ ఎగ్జిక్యూషన్ ప్లాన్” భాగంగా ఉండవచ్చని అంచనా వేయవచ్చు. అంటే, ఫరీదాబాద్లో దాడి జరిగి నెట్వర్క్ వెలుగులోకి రావడంతో, ఢిల్లీ సెల్ తమ ప్లాన్ను ముందుగానే అమలు చేసిందన్న మాట. ఇది ఒక డ్యామేజ్ కంట్రోల్ దాడి. తమ అంతర్గత సీక్రెట్లు బయటపడకుండా ముగించేసే ప్రయత్నం.
యుద్ధ వాతావరణం: ఎప్పటికీ మారని రెండు సత్యాలు ఉన్నాయి. మొదటిది ఐ.ఎస్.ఐ ఈ రకమైన ఘటనల వెనుక ఎల్లప్పుడూ ఉంటుంది. రెండవది భారతదేశంలో ఇంత పెద్ద స్థాయి నెట్వర్క్ ఒక ‘దేశీయ సుప్రీమో’ సహకారం లేకుండా నడవడం అసాధ్యం. ఇది కేవలం సరిహద్దుల సమస్య కాదు, ఇది ఆలోచనా యుద్ధం కూడా, పహల్గాం ఘటన నుండి “ఆపరేషన్ సింధూర్” వరకు, ప్రతి దాడీ ఒక పెద్ద వ్యూహంలో భాగం. పాకిస్తాన్ తన నెట్వర్క్ల ద్వారా భారతదేశంలో అల్లకల్లోలం సృష్టించే ప్రయత్నం చేస్తోంది, అదే సమయంలో మన లోపలే ఉన్న కొందరు ఆ గొంతుకను మారుమ్రోగిస్తున్నారు. ఈ పరిస్థితుల్లో మన భద్రతా సంస్థలు మరింత అప్రమత్తంగా ఉండాలి. ఘటనల తర్వాత గందరగోళం సృష్టించడం కంటే, సమగ్రంగా విశ్లేషించడం, నిశ్చితంగా వ్యవహరించడం దేశానికి అవసరం. జర్నలిస్టులు విశ్లేషకుల్లా, విశ్లేషకులు జర్నలిస్టుల్లా ప్రవర్తిస్తే గందరగోళమే మిగులుతుంది. భద్రతా సంస్థల కృషిపై విశ్వాసం ఉంచి, మనం సమాజంగా అప్రమత్తంగా ఉండటం మాత్రమే ఇప్పుడు సమయోచితమైన చర్య.
ఈ బ్లాస్ట్ ఒక యాదృచ్ఛిక ప్రమాదం కాదు. దేశ భద్రతా వ్యవస్థలు సక్రమంగా పనిచేస్తున్నాయనే నమ్మకం ఉన్నప్పటికీ, మన బాధ్యత ఒక్కటే, ప్రతి అనుమానాస్పద కదలిక, ప్రతి మౌనం వెనుక ఉన్న నిజాన్ని గమనించడం. ఎందుకంటే, ఈ యుద్ధం సరిహద్దుల్లో కాదు, మన మధ్యలోనే నడుస్తోంది. -రాజశేఖర్ నన్నపనేని. Mega Minds
MegaMinds Raja, Delhi bomb blast analysis, Behind the scenes Delhi blast, Delhi terror attack investigation, Delhi blast truth report, Delhi bomb blast real story, Delhi security failures analysis, Delhi terrorism case study, Indian counter-terror response, Delhi intelligence lapses, India national security analysis


